بیوگرافی جک ما خالق شرکت علی بابا
او در لیست پنجاه نفره برترین رهبران سال ۲۰۱۷ وب سایت فورچن، مقاوم دوم را به خود اختصاص داد. جک ما در کنار فعالیت های مدیریتی و کارآفرینانه، منبع الهام بخش افراد زیادی بوده است و با برگزاری سخنرانی ها و انتشار آموزش های متعدد، سعی در تربیت مدیران و کارآفرینانی شبیه به خود دارد.
تولد و دوران کودکی جک ما
ما یون متولد ۱۵ اکتبر سال ۱۹۶۴ در شهر هانگژو چین است. این شهر در جنوب شرقی چین واقع شده است. خانواده یون ثروت زیادی نداشتند و نمی توانستند فرزندان خود را آنطور که باید و شاید از لحاظ مالی تأمین کنند. جک ما در سال های کودکی، همیشه با همکلاسی های خود دعوا می کرد و حتی ترسی از افراد قوی تر از خود نداشت. او هم مانند بسیاری دیگر از کودکان چینی، تفریحات و لذت های خاص خود را داشت. ما در سال های کودکی علاقه زیادی به جیرجیرک داشت و از جمع کردن آن ها لذت می برد. او می توانست نوع و ابعاد جیرجیرک ها را از صدایشان تشخیص دهد. پس از اینکه نیکسون (رئیس جمهور وقت آمریکا) در سال ۱۹۷۲ از شهر هانگژو دیدن کرد، این شهر به منطقه ای توریستی تبدیل شد. ما که در آن سال ها یک نوجوان بود، علاقه زیادی به یادگیری زبان انگلیسی داشت. او مسیری ۷۰ دقیقه ای را با دوچرخه از خانه تا هتل بین المللی شهر طی می کرد تا به عنوان راهنما، شهر را به گردشگران نشان دهد. او در ازای گردش رایگان، از گردشگران می خواست که به او انگلیسی بیاموزند. نام مستعار «جک» در همان سال ها از طرف دوست گردشگرش به او داده شد. این دوست که نمی توانست نام چینی ما را به خوبی تلفظ کند، تا سال ها با جک ارتباط نامه ای داشت.
تحصیلات جک ما
ما برای ادامه تحصیل در مقاطع دانشگاهی تلاش زیادی کرد. او چهار سال پیاپی در امتحانات سالیانه ورودی دانشگاه در چین شرکت کرد و رد شد، در نهایت در مؤسسه تربیت معلم هانگژو مشغول به تحصیل شد. او در سال ۱۹۸۸ با مدرک کارشناسی زبان انگلیسی فارغ التحصیل شد. جک ما بعدا در دانشکده کسب و کار چان کونگ نیز شروع به تحصیل کرد و در سال ۲۰۰۶ مدرک تجارت خود را از این دانشگاه دریافت کرد.
شروع به کار جک ما
جک ما پس از فارغ التحصیلی شغل های زیادی را امتحان کرد و در نهایت به عنوان استاد زبان انگلیسی و تجارت جهانی در دانشگاه دیانزی هانگژو مشغول به کار شد. حقوقی که ما در اولین شغل خود دریافت می کرد برابر با ۱۲ دلار در ماه بود. شاگردان ما در آن زمان، او را معلمی مهربان و دلسوز می دانند. جک ما شغل های متعددی را امتحان کرد و در اکثر آن ها ناموفق بود. جک برای کار در نمایندگی KFC اقدام کرد و از میان ۲۴ نفر، تنها او در پذیرش رد شد. او چندین بار برای کار در دانشگاه هاروارد اقدام کرد که در آن نیز ناموفق بود. او در یکی از مصاحبه هایش تعداد شغل هایی را که امتحان کرده است، ۳۰ عدد ذکر کرد.
آشنایی جک ما با اینترنت
اولین آشنایی این مدیر موفق چینی با اینترنت به سال ۱۹۹۴ مربوط می شود. یک سال بعد و در ابتدای سال ۱۹۹۵، او به آمریکا سفر کرد و آنجا بیشتر با اینترنت آشنا شد. ما در جستجوهایش در اینترنت متوجه شد که در نتایج جستجوها اثری از وب سایت های چینی نیست در نهایت او و دوستانش تصمیم گرفتند یک وب سایت در مورد کشور چین تأسیس کنند. جک ما اولین وب سایت خود را با طراحی بسیار ساده منتشر کرد. تنها ساعاتی پس از راه اندازی وب سایتش، او ایمیل های زیادی از افراد مختلف دریافت کرد که می خواستند بیشتر در موردش بدانند. اینجا بود که این نابغه کسب و کار، متوجه ظرفیت بالای اینترنت شد. در آوریل ۱۹۹۵، جک ما با کمک همسر و دوستانش مبلغ 20,000 دلار برای ایجاد یک شرکت اینترنتی صرف کرد. شرکت آنها صرفاً برای ایجاد وب سایت برای شرکت های خصوصی ایجاد شده بود. شرکت وی صفحات زرد چینی نامیده شد. در عرض سه سال، شرکت او 5,000,000 یوان چین معادل 800,000 دلار درآمد کسب کرد. نکته جالب فعالیت جک ما در فضای اینترنت این است که او هیچ گاه یک خط کد هم ننوشته و حتی اولین کامپیوتر خود را در ۳۳ سالگی خریده است.
جک ما و علی بابا
می توان زادگاه علی بابا را آپارتمان شخصی جک در شهر هانگژو چین به شمار آورد. این وب سایت، توسط ۱۸ پایه گذار به رهبری جک ما در سال ۱۹۸۹ راه اندازی شد. Alibaba.com یک بازار عمده فروشی اینترنتی به شمار می رفت. هدف از راه اندازی علی بابا این بود که تولیدکنندگان چینی بتوانند با خریداران خارج از کشور ارتباط برقرار کنند. اکنون این شرکت در بیش از ۲۰۰ کشور فعالیت می کند و به عنوان یکی از بزرگ ترین شرکت های اینترنتی دنیا شناخته می شود. ۵۰۰ میلیون کاربر فعال به طور ماهیانه از اپلیکیشن موبایل علی بابا استفاده می کنند. انتخاب نام علی بابا برای وب سایت، زمانی که ما در سان فرانسیسکو بود به ذهن او خطور کرد. او از داستان علی بابا و چهل دزد در کتاب هزار و یک شب، به عنوان الهامی برای انتخاب نام Alibaba برای شرکتش یاد می کند.
ساز و کار علی بابا
علی بابا، یک بازار بزرگ است که در آن تولیدکنندگان و خریداران محصولات مختلف در یک مکان یعنی سایت علی بابا به دور هم جمع می شوند و از خدمات این وب سایت استفاده می کنند. مهم ترین کار او، ایجاد ارتباط بین تولیدکنندگان و خریداران محصولات است. فرض کنید که ما خریدار هستیم و می خواهیم در این سایت یک محصول مشخص را پیدا کنیم. پس به سایت علی بابا می رویم و یک آگهی خرید برای محصول مورد نظرمان ثبت می کنیم. با این کار، آگهی ما برای اشخاصی که در زمینه مورد نظرمان فعالیت می کنند فرستاده می شود و آن ها هم پیام هایی برایمان می فرستند که در آن به شرایط خرید، کاتالوگ ها، نحوه خرید و مواردی از این دست اشاره شده است. حالا ما می توانیم از بین این پیام ها بهترین مورد را انتخاب کرده و فرآیند خرید را به صورت آنلاین با آن ها هماهنگ کنیم. علاوه بر این، می توانیم تمام شرکت های مرتبط با محصول مورد نظرمان را در محدوده جغرافیایی جایی که هستیم پیدا کنیم. بزرگ ترین مزیت این فرآیند، فعالیت در بستری امن و مطمئن به نام علی بابا است! در این کسب و کار، علی بابا سود خود را از چند روش به دست می آورد: قرار دادن آگهی ها، دریافت حق کمیسیون، فروش حق عضویت ویژه، سرویس های پردازش ابری
جک ما و هلدینگ علی بابا
سال ۲۰۰۳ را می توان آغازی برای تبدیل شدن علی بابا به «هولدینگ علیبابا» برشمرد. در این سال بود که جک تصمیم گرفت وب سایت های دیگری را به گروه علی بابا اضافه کند. Taobao ،Alipay ، Ali mama و Lynx، وب سایت هایی بودند که در سال ۲۰۰۳ به گروه علی بابا پیوستند. با پیشرفت سریع وب سایت تائوبائو، ای بی پیشنهاد خرید آن را به جک ارائه کرد اما او این پیشنهاد را نپذیرفت. مدتی بعد، او یک سرمایه گذاری یک میلیارد دلاری از کمک موسس یاهو یعنی جری یانگ پذیرفت و ۴۰ درصد از سهام شرکت را به او داد. در نوامبر سال ۲۰۱۲، حجم معاملات علی بابا به بیش از یک تریلیون یوآن رسید و لقب مرد تریلیون یوآنی به جک ما داده شد. در سال ۲۰۱۳، او از سمت مدیرعاملی شرکت استعفا داد و تنها به عنوان رئیس هیئت مدیره مشغول به کار شد. در سپتامبر سال ۲۰۱۴، سهام علی بابا به صورت عمومی در بورس نیویورک عرضه شد و ارزش این شرکت به بیش از ۲۳۰ میلیارد دلار رسید.
زندگی شخصی جک ما
آشنایی جک ما با همسرش ژانگ یینگ به دوران تحصیلش برمی گردد. آن ها پس ار فارغ التحصیلی با هم ازدواج کردند و هر دو به عنوان معلم شروع به کار کردند. این زوج میلیاردر یک پسر و یک دختر دارند. جک ما هیچ گاه خانواده ی خود را در مرکز توجه رسانه ها قرار نداده است. جک ما پس از تبدیل شدن به یک میلیاردر چینی، خریدهای آنچنان بزرگی برای خودش انجام نداد و هنوز هم عاداتی ساده دارد. نویسندگی، هنرهای رزمی، مدیتیشن و تمرین تای چی، از سرگرمی های همیشگی او هستند. فعالیت های بشردوستانه و حفاظت از محیط زیست نیز از علایق این تاجر موفق هستند که فعالیت هایی جدی در آن ها دارد.
جوایز و افتخارات جک ما
در سال ۲۰۰۴، تلویزیون مرکزی چین و بیننده های آن، جک ما را به عنوان یکی از ۱۰ رهبر برتر کسب و کار انتخاب کردند. در سپتامبر سال ۲۰۰۵، انجمن جهانی اقتصاد او را به عنوان رهبر جوان جهانی انتخاب کرد. مجله فورچن، جک ما را به عنوان یکی از ۲۵ تاجر برتر آسیا برگزید و نیوزویک لقب تاجر سال ۲۰۰۷ را به او اهدا کرده است. روزنامه بارونز در سال ۲۰۰۸، موسس علی بابا را در میان ۳۰ مدیرعامل برتر جهان قرار داد. در سال ۲۰۰۹، مجله تایمز جک ما را به عنوان یکی از ۱۰۰ فرد قدرتمند جهان معرفی کرد. در سال ۲۰۱۴، او بار دیگر در این لیست انتخاب شد. در سال ۲۰۱۰، وب سایت فوربز آسیا ما را به عنوان یکی از قهرمانان بشردوست انتخاب کرد. دلیل این انتخاب، فعالیت های جدی موسس علی بابا در مبارزه با فقر بود. دانشگاه علوم و فناوری هنگ کنگ در سال ۲۰۱۳، یک دکترای افتخاری به جک ما اهدا کرد. دانشگاه دلاساله در مانیل فیلیپین نیز در سال ۲۰۱۷ به او دکترای افتخاری اهدا کرد.