زبان بدن چیست؟

ارتباط به معنی انتقال اطلاعات از یک فرد به فرد دیگر است. در یک ارتباط پیام ها به دو طریق کلامی و غیر کلامی ارسال می شود. ارتباط کلامی در قالب زبان و کلمات انجام می شود در حالی که ارتباط غیر کلامی اینگونه نیست. احساسات افراد نسبت به روابط شان از طریق رفتارهای غیر کلامی یا زبان بدن منتقل می شود.

زبان بدن شامل انتقال پیام های غیر زبانی میان افراد توسط اعضای بدن و حرکات صورت است و می تواند گویای وضعیت درونی فرد مثل خشم، خستگی و آرامش باشد. زبان بدن به این دلیل مهم هست که "تأثیر احساسی که در پس سخنان وجود دارند" را منتقل می کنند.

اگر چه علم زبان بدن ساده به نظر می رسد، ولی بسیار پیچیده است، به عبارت دیگر هر یک از حرکات و حالت های بدنی را باید در کنار سایر حرکات بدن و نوع کلام و گفتار تفسیر کرد تا امکان وقوع اشتباه کمتر شود. زبان بدن در متن زندگی ما قرار دارد، از ارتباطات روزانه ساده تا مذاکرات پیشرفته زبان بدن نتایجی که ما به دست می آوریم را تحت تاثیر قرار می دهد.

ما می توانیم با یادگیری زبان بدن پیام های بهتری را در روابط کاری و اجتماعی خود ارسال و دریافت کنیم، به بیان بهتر وقتی زبان بدن را یاد می گیریم می توانیم کنترل بیشتری روی پیامی که می خواهیم ارسال کنیم داشته باشیم و پیام ها و رفتارهای دیگران را بهتر شناسایی کنیم.

جالب است بدانید که زبان بدن شما نمی تواند دروغ بگوید! به همین خاطر است که بسیاری از افرادی که در مراکز اطلاعاتی، پلیسی و فعالیت می کنند، از زبان بدن متوجه می شوند که افراد راست یا دروغ می گویند! پس دقت کنید که زبان بدن شما، همیشه صادق تر از کلامتان است.

نکات مهم در یادگیری زبان بدن

قانون اول: مجموعه حرکات را با هم در نظر بگیرید

یکی از متداول ترین اشتباهات خواندن زبان بدن این است که یک حرکت را جدا از سایر حرکات یا شرایط تعبیر کنید. مثلا خاراندن سر معانی متفاوتی مانند عرق ریختن، عدم اطمینان، شوره موی سر، کک، فراموشکاری و دروغگویی دارد و فهمیدن اینکه کدام معنی در مورد کدام فرد صدق می کند بسته به سایر حرکات همزمان فرد دارد.

قانون دوم: دنبال هم خوانی بگردید

تحقیقات نشان می دهد که تاثیر نشانه های غیر کلامی تقریبا پنج برابر کلام است، به عنوان مثال اگر ببنید سیاستمداری برای شما سخنرانی می کند و به شما می گوید که نظرات جوانان را با آغوش باز می پذیرد در حالیکه دست به سینه ایستاده و چانه اش پایین است. آیا حرفش را باور می کنید؟

قانون سوم: حرکات شخص را در چارچوبی که رخ می دهند بخوانید

همه حرکات باید در چارچوبی که رخ می دهند تعبیر شوند. مثلا اگر فردی در یک روز سرد برفی دست به سینه در حالیکه پاهایش را محکم روی هم انداخته و چانه اش هم رو به پایین است، به احتمال قوی به این معناست که سردش شده و معنای واکنش دافعی نمی دهد. اما اگر همان شخص با همان حالات سر میز فروش روبروی شما نشسته باشد به درستی می توان حرکت او را به این معنا دانست که نسبت به پیشنهاد شما احساس منفی دارد.

حالا که می‌دانیم زبان بدن چیست و چه فوایدی در زندگی ما دارد وقت آن است که چند نمونه از پر تکرارترین مواردی که در زندگی استفاده می کنیم را بررسی نماییم. پس همراه نکات جالب زبان بدن باشید.

زبان بدن هنگام دست دادن

این حرکت، یعنی دست دادن افراد با یکدیگر، از مهم ترین موارد زبان بدن است. باید دقت داشته باشید نوع ایستادن شما، نحوه سلام و نوع برخورد و حتی میزان فشار دست ها همگی مؤثر هستند. اگر شانه ها را پایین بکشید و مستقیم در صورت فرد مقابل نگاه نکنید و یا در هنگام فشار دست به اصطلاح شُل دست دهید، این مفهوم به فرد القا می شود که شما تمایلی برای ایجاد ارتباط بیشتر با او را ندارید. اما اگر محکم باستید و شانه را عقب کشیده، به صورت و چشم های فرد مقابل نگاه کنید و در حین حال شما زودتر دستتان به سمت او دراز کنید و محکم فشار دهید، این مفهوم به ذهن فرد القا می شود که شما از ارتباط با او خرسند هستید و قصد همکاری و ادامه ارتباط با او را دارید.

زبان بدن حرکات پا

در زمان نشستن در یک جلسه یا سر کلاس یا در مصاحبه کاری، باید دقت داشته باشید که چگونه می نشینید. زیرا نحوه نشستن شما برای فردی که در جلسه است و قصد ارتباط برقرار کردن با شما را دارد، از اهمیت بالایی برخوردار است. به طور مثال اگر روی صندلی لم دهید، نشان دهنده این است که هیچ اهمیتی برای فرد مقابل قائل نیستید و منتظر تمام شدن مذاکره هستید. برعکس اگر صاف روی صندلی بنشینید و کمی صورت را جلو بکشید و به چشمان فرد نگاه کنید، یا اینکه با خودکار نکات مهم صحبت های او را بنویسید، گاهی کمی به جلو خم شوید و دست ها را زیر چانه بگذارید تا نشان دهید به به حرف های او فکر می کنید و برای شما اهمیت دارد، این یعنی زبان بدن شما در حال صحبت کردن است.

زبان بدن طرز ایستادن

اگر ایستاده با فردی در حال گفتگو هستید یا اینکه تنها شنونده صحبت های او هستید، باید بدانید که نحوه ایستادن شما حرف های زیادی برای گفتن دارد. به عنوان مثال اگر در حال گفتگو با فردی هستید باید به این نکته توجه کنید که فرد مقابل تمام حرکات شما را زیر نظر دارد. اگر می خواهید به او بفهمانید که دیرتان شده، کافی است به ساعت نگاه کنید. گاهی برگردید و پشت سرتان را نگاه کنید و وانمود کنید کسی منتظر شما است. برعکس اگر از هم صبحتی با او و گوش دادن به صحبت های او راضی هستید، با تکان دادن سر به علامت تایید حرف های او می توانید زمان گفتگو را به نفع خودتان افزایش دهید.

اگر حرف‌های فردی شما را خسته کرده یا حرف‌های او را تأیید نمی‌کنید و فکر می‌کنید اشتباه می‌کند، کافی است دست‌ها را روی کمر قرار دهید و با ابروها و حالت‌های صورت مانند لبخندهای ریز به او نشان دهید صحبت‌هایش اشتباه است. خوب است بدانید نحوه ارتباط غیر کلامی از مکانی به مکان دیگر و از موقعیتی به موقعیت دیگر متفاوت است. در جلسات مهم کاری نوع رفتار بدن شما از اهمیت بالایی برخوردار است پس باید مراقب باشید که اشتباه نکنید.

زبان بدن ارتباط چشمی

یکی از مهم‌ترین تکنیک های زبان بدن، ارتباط چشمی است. اگر می‌خواهید زبان بدن شما نشان دهد به صحبت های شخص مقابل تان گوش می دهید، با او ارتباط چشمی داشته باشید اما این کار را باید به اندازه انجام دهید. قفل شدن نگاه شما روی شخص مقابل ممکن است حسی تهدید آمیز به او بدهد. اگر این کار را بیشتر از ۸۰ درصد زمان صحبت کردن شخص مقابل انجام دهید، او را معذب خواهید کرد به خصوص هنگام صحبت کردن با خانم ها.

از طرفی، اگر ارتباط چشمی خیلی کم باشد (۴۰ درصد یا کمتر) ممکن است نشانه فریبکاری شما تلقی شود. بهترین حالت، ۶۰ درصد یا کمی بیشتر از ۵۰ درصد است. در عین حال که ارتباط چشمی تان را حفظ می کنید، گاهی نگاه های کوتاهی به او بیندازید.

زبان بدن دست به سینه بودن

وقتی دست به سینه هستید، ممکن است دیگران این تفکر را داشته باشند که شما سرد، بدون اعتماد به نفس، مضطرب، در حالت تدافعی یا لجباز هستید؛ البته دست به سینه بودن مزایایی هم دارد. تحقیقات نشان می دهد این کار باعث می شود برای انجام یک وظیفه دشوار، بیشتر به تلاش ادامه دهید.

زبان بدن انداختن پاها روی هم

وقتی در هنگام نشستن پاهایتان را روی همدیگر می گذارید و مچ یک پا را روی زانوی پای دیگر قرار می دهید، این حالت نشان دهنده زبان بدن با اعتماد به نفس و تسلط شما است. وقتی در حالت نشسته، پاهایتان را از ناحیه مچ در هم قفل می کنید، ممکن است به این معنی باشد که مردد، نا مطمئن یا هراسان هستید. این حالت در زمان مصاحبه های کاری، در شخص مصاحبه شونده زیاد دیده می شود.

زبان بدن دست به کمر بودن

شاید تصور کنید این حالت اعتماد به نفس شما را نشان می دهد، اما کارشناسان معتقدند این حرکت اغلب از نظر دیگران، نشانه سلطه جویی تلقی می شود. چون در این حالت بدن شما فضای بیشتری را اشغال کرده و آرنج هایتان شکلی تهدید آمیز پیدا می کند. به این ترتیب این حالت مانع از همراه شدن دیگران با شما می شود. حتی اگر فقط از یک طرف دست به کمر باشید، باز هم حالتی تهدید آمیز خواهید داشت.

زبان بدن لبخند زدن

عادت به لبخند زدن و خندیدن در هنگام صحبت و تعامل با دیگران می تواند نتایج مثبتی داشته باشد. وقتی به کسی لبخند می زنید، این کار می تواند ارتباط شما را تقویت کند. به علاوه با این کار دوستان بیشتری پیدا می کنید، ایده هایتان بهتر مورد پذیرش دیگران قرار می گیرد و در آموزش به دیگران موفق تر خواهید بود. به همین دلیل است که بسیاری از افراد، یکی از ملاک های جذابیت را شوخ طبعی یا توانایی خنداندن دیگران می دانند.

زبان بدن چگونه افراد دروغگو را لو می دهد

وقتی دروغ می‌گوییم دماغ مان دراز نمی شود! اما تحقیقات علمی نشان می دهد در این حالت اتفاقی رخ می دهد که به آن "اثر پینوکیو" گفته می شود. محققان پی برده اند وقتی دروغ می گوییم، مواد شیمیایی به نام کاته کولامین در بدن تولید می شود که بافت درون بینی را تحریک می کند.

به علاوه، در زمان دروغ گفتن فشار خون بالا می رود و همین مسأله باعث می شود بینی به خارش بیفتد. در نتیجه به بینی تان دست می کشید تا آن را بخارانید. همین واکنش زمانی رخ می دهد که غمگین، عصبانی یا مضطرب هستیم. درست است که وقتی کسی دروغ می گوید بینی او دراز نمی شود، اما اگر متوجه شدید که شخص مقابل تان بلافاصله به بینی اش دست می‌کشد، باید بیشتر به صحبت های او دقت کنید، چون ممکن است دروغ بگوید. این تکنیک زبان بدن برای مدیران و صاحبان کسب و کار به شدت تاثیر گذار و مهم است و می‌تواند تا حد زیادی به آن ها هم کمک کند.